Sinds kort heb ik als biologisch groentje te maken met de wereld die Biologische Voeding heet. Deze is soms best ingewikkeld en barst er van de verschillende keurmerken en eisen. Het meest gangbare keurmerk is het EKO-keurmerk, maar voor wie nog een stapje verder wil zijn er bijvoorbeeld ook Demeter-producten. Wat is nou precies het verschil tussen deze keurmerken?

Wat verstaan we onder biologische voeding?

Bij de productie van biologisch voedsel wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met milieu, dier en mens. Kies je voor biologisch, dan kies je dus voor beter leven. Zo worden er bijvoorbeeld geen bestrijdingsmiddelen gebruikt in de biologische landbouw, maar je kunt ook denken aan het feit dat dieren meer ruimte krijgen om buiten te scharrelen of het weglaten van kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen in je voeding. Lees hier meer over waarom biologische voeding een betere keuze is.

Controle op biologische voeding

Biologische productie wordt in Nederland gecontroleerd door de onafhankelijke organisatie SKAL, dat aan de hand van wettelijke bepalingen controleert of een product daadwerkelijk biologisch (geproduceerd) is. Zo ja, dan zie je een van deze wettelijk beschermde (!) keurmerken op je product:

  

Het Nederlandse EKO-keurmerk (links) en het Europese EKO-keurmerk (rechts)

Wat houdt het EKO-keurmerk precies in?

Er zijn tal van voorschriften waar een EKO-product aan moet voldoen. De belangrijkste zijn dat geen genetisch gemodificeerde organismen, kunstmest of chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt, vruchtwisseling plaatsvindt en bodemverbetering wordt toegepast met behulp van organische mest of plantenresten.

Verder worden dieren op natuurlijke wijze gehouden, met uitloop, weidegang, voldoende ruwvoer, onder diervriendelijke omstandigheden en met voldoende ruime huisvesting. Preventief medicijngebruik en diverse ingrepen zijn niet toegestaan.

Bij bereiding van levensmiddelen moeten alle ingrediënten van biologische oorsprong zijn. Skal voert aangekondigd en onverwacht inspecties uit en ziet toe op de hele biologische keten van boer tot aan detailhandel (bron: Consuwijzer).

Wat is Demeter?

Demeter gaat een stapje verder en is een kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouwbedrijven. Het idee van biodynamische landbouw is gestoeld op antroposofische principes van de Oostenrijkse filosoof Rudolf Steiner. De natuur wordt hierbij gezien als een verbonden geheel en biodynamische boeren gaan er bijvoorbeeld van uit dat hemellichamen invloed uitoefenen op de groei van de gewassen.

In de praktijk komt dit erop neer dat de stand van de sterren bijvoorbeeld het ideale zaaimoment voor gewassen bepaalt. Kortom: de landbouw verbonden is met het klimaat, de bodemvruchtbaarheid en watervervuiling en hier houden biodynamische boeren rekening mee. Hiervoor kunnen zij het Demeter-keurmerk verdienen:

 

Demeter-richtlijnen

Een greep uit de Demeter normen en richtlijnen:

Normen voor landbouw:

  •  Vruchtwisseling (minimaal percentage gebruik van groenbemesters en beperking van rooivruchten)
  • Kassenteelt (beperking van stoken in de kas en verbod op stomen tegen bodemproblemen)
  • Mestgebruik (minimaal 60% biologische mest)
  • Integriteit van het dier (koeien en geiten met horens)

Richtlijnen voor landbouw:

  • Bedrijfskarakter (ondersteunen van de samenhang tussen bodem, planten, dieren, mensen en omgeving)
  • Natuur op het bedrijf (beheer van flora en fauna, landschap en variatie)
  • Mens en bedrijf (werken aan een gezond economisch en sociaal klimaat via coaching en bedrijfsbezoeken)

Normen voor verwerking:

  •  Ingrediënten (tenminste 90% is van Demeter-kwaliteit)
  • Verpakking (verpakking van PVC en aluminium zijn niet toegestaan, verpakkingen worden beoordeeld op milieu- en kwaliteitsaspecten)
  • Smaakstoffen (alleen kruiden, specerijen en pure extracten zijn toegestaan)

 

Bekijk alle Demeter-eisen hier. 

Dus...

Demeter-boeren voldoen altijd aan de richtlijnen voor biologische landbouw, maar gaan nog een stapje verder door alle natuurlijke facetten in acht te nemen. Producten kunnen dus wel een EKO-keurmerk hebben en geen Demeter-keurmerk, maar nooit andersom.

Hopelijk ben je nu iets wijzer geworden over het verschil tussen EKO-producten en het Demeter-keurmerk! Voor welke producten kies jij?